
Ketojenik diyet son dönemin en popüler kilo verme yöntemlerinden biri. Bu nedenle çok sayıda kişi karbonhidrat ve protein tüketimini sınırlandırarak kilo verme hızını katlayan bu diyeti fazlasıyla merak ediyor.
O halde ketojenik diyet nedir, nasıl kilo verdirir ve sağladığı faydalar nelerdir birlikte inceleyelim.
Ketojenik diyet nedir?
Ketojenik diyet; yüksek oranda yağ, ideal miktarda protein ve sınırlı karbonhidrat tüketimine dayanan bir beslenme sistemidir. Ketojenik diyet yaparak vücudun ihtiyacı olan enerjinin karbonhidratlar yerine yağlardan alınması sağlanır.
Keto diyeti olarak da bilinen bu beslenme planında temel mantık, vücudun şeker rezervlerini tüketmek ve dolayısıyla yağ yakım hızını artırmak üzerine kuruludur. Buna sayede vücudun hızlı şekilde kilo vermesi sağlanır.
Ketojenik diyet türleri

Ketojenik diyet ihtiyaca göre farklı şekillerde uygulanabilir. Genel olarak standart, döngüsel ve hedefe yönelik gibi çeşitli türlere ayrılır.
Standart ketojenik diyet; düşük karbonhidrat, orta protein ve yüksek yağlı bir beslenme planıdır. Ketojenik diyette günlük besin ihtiyacının yaklaşık %75’i yağlardan karşılanırken, %20 protein ve %5 karbonhidrat alımı olur.
Hedefe yönelik ve bilindik ketojenik diyet türleri, standarda göre çok daha gelişmiş planlardır ve genellikle bir diyetisyen gözleminde uygulanması gerekir. Ketojenik diyetin bu türleri daha çok profesyonel sporcular ile vücut geliştiriciler için uygundur.
Bir diğer tür olan yüksek proteinli ketojenik diyet ise standart ile oldukça benzerdir. Sadece bu diyette tüketilen protein miktarı standarda göre biraz daha yüksektir. Genellikle günlük ihtiyacın %60’ı yağlardan karşılanır, %35’i proteinden %5’i ise karbonhidrattan alınır.
Ketojenik diyetin faydaları
Ketojenik diyette günlük tüketilen karbonhidrat, protein ve yağ miktarlarının düzenli olarak ölçülmesi gerekir. Bu sayede günlük karbonhidrat tüketimi 50 gram veya altı olacak şekilde düzenlenir ve hızlı kilo kaybı sağlanır.
Öncelikle yağ depolarını yakarak kilo verme yoluna giden vücutta ketoz meydana geldiğini anlamak için düzenli testlere girilmesi gerekir. Yapılan çalışmalar bu diyetin, kilo vermenin yanı sıra pek çok olumlu etkisi olduğunu da ortaya koymaktadır.
Kilo vermeye destek olur
Ketojenik diyet faydaları arasında kilo kaybı bulunur. Karbonhidrat alımının büyük ölçüde azaltılması ve metabolik ketoz evresine geçiş, vücudun enerji ihtiyacının yağ depolarından karşılanmasını sağlar.
Bu süreçte, karaciğerdeki yağ depoları ketonlara çevrilir ve beyin için enerji sağlar. Dolayısıyla ketojenik diyet kilo verme sürecine destek olurken kan şekerinin dengelenmesine ve insülin seviyesinin düşürülmesine de yardımcı olur.
Ek olarak metabolizmayı hızlandıran bir süreç başlatır ve iştah azaltmada etkilidir. Bütün bunlar düzgün ve kontrollü uygulanan bir ketojenik diyetin kilo kaybıyla sonuçlanmasını sağlar.
Kalp sağlığını korur
Ketojenik diyetin etkili olabilmesi için mutlaka alınan besinlere dikkat edilmesi gerekir. Bu aşamada sağlıklı gıda tüketimi ve alınan karbonhidrat, protein, yağ oranı son derece önemlidir.
Örnek ketojenik diyet planında zararlı hayvansal yağlar yerine avokado gibi sağlıklı yağlar kullanılır ve bu sayede kötü kolesterolün düşürülmesi sağlanır. Sonuç olarak bu tarz bir beslenme planı, kalp sağlığını korumada etkilidir.
Sivilce ve akne oluşumunu engeller
Ketojenik diyet uygulamak, temel olarak sağlıklı gıdaların tüketilmesini sağlar. Bu da cilt sağlığı açısından olumlu sonuçlar doğurur.
Öneri beslenme programı ile işlenmiş ve rafine karbonhidrat ağırlıklı beslenme programı elenir. Bunun yerine daha sağlıklı yağların tüketimi artırılır ve kan şekeri düzenlenir.
Hayvansal ve zararlı yağ tüketimini sonlandırmak, ciltteki akne ve sivilce problemlerinin önüne geçer. Sağlıklı protein ve yağlar cilt sağlığının korunmasında ve yaşlanma etkilerini geciktirmede etkilidir.
Beyin fonksiyonlarına iyi gelir
Ketojenik diyet üzerine yapılan çalışmalar, beyin fonksiyonları üzerinde de olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Bu diyet vücudun enerji kullanım şeklini değiştirir, bunun için günlük alınan yağ, karbonhidrat ve protein oranı önemlidir.
Beyin normalde vücuttaki az bir ketonu enerjiye dönüştürür, ketojenik diyetle bu dönüştürülen miktar fazlasıyla artırılır. Enerji için glikoz yerine ketonların kullanılması ile beyin fonksiyonlarının ve sinir hücrelerinin güçlendirilmesi sağlanır.
Bunun yanı sıra nöronlardaki anormal ve aşırı olan deşarjlar boşaltılır veya tamamen yok edilir. Dolayısıyla epilepsi gibi nöbetler büyük ölçüde kontrol altına alınır. Ek olarak ketojenik diyet Alzheimer benzeri nörodejeneratif hastalıkların ortaya çıkmasını önlemek adına da uygulanabilir.
Kanser riskini düşürür
Yapılan çalışmalar ketojenik diyetin bazı kanser türlerine iyi geldiğini ve etkili tedavi yöntemi olarak kullanıldığını göstermektedir. Kimi kanser türlerinde kemoterapi ve radyasyon gibi yöntemlere ek olarak uygulanır.
Tamamlayıcı tedavi olarak kullanılan ketojenik diyet, keton seviyesini artırdığı ve düşük kalori alımı sağladığı için kanser hücrelerinin büyüme hızını yavaşlatıcı etki gösterir. Kan şekerini düşürmesi de kanserli hücrelerin gelişim riskini düşürür.
(PCOS) Polikistik Over Sendromuna ait semptomları geçirir
Ketojenik diyetin faydalarından bir diğeri de yumurtlama disfonksiyonu olarak bilinen PCOS’a iyi gelmesidir. Polikistik Over, vücuttaki aşırı erkeklik hormonuna bağlı bir hastalıktır.
Bu hastalığa sahip kişilerde yüksek karbonhidratlı bir diyet planı uygulamak cilt problemlerinin yanı sıra aşırı kilo alımıyla sonuçlanır. Kilo alımı ise insülin direnci ve kolesterol gibi kiloya bağlı çeşitli hastalıklara yol açar.
Ketojenik diyette kilo kontrolü sağlandığı için aşırı kilo ve Polikistik Over’a bağlı risklerin ortaya çıkması önlenir. Kilo kontrolü için kimi insanlar dilerse en iyi ketojenik hapları da tercih edebilir.
Yapılan çalışmalara göre ketojenik beslenme programı uygulamak kadınlardaki hormon dengesini sağlama açısından faydalıdır. Genellikle düzenli egzersizle birlikte uygulanan bu diyet sayesinde açlık hormonları da kontrol altına alınır.
Sonuç olarak ketojenik diyet pek çok açıdan vücut için faydalı bir sürecin başlamasını sağlar. Kilo kaybı, hormon dengesi, beyin fonksiyonlarının korunması gibi en temel faydaları dışında bağırsaklardaki iyi bakterilerin çoğalmasına da yardımcı olur. Bu da genel olarak bağışıklık sistemini güçlendiren ve sindirim sağlığını koruyan bir yararıdır.
Ketojenik diyet ne kadar uygulanmalı?
Faydalarına bakıldığında sağlığı korumada oldukça etkili olan ketojenik diyetin, mümkünse bir beslenme ve diyetetik uzmanı kontrolünde yapılması önerilir. Araştırmalara göre bu diyet kısa sürede uzun vadeye göre daha faydalıdır.
Özellikle belirli hastalığı olan ve gözetim altında tutulması gereken kişilerin bu beslenme planını kontrollü şekilde uygulamasında fayda vardır.
Ketojenik diyet, genellikle kan şeker seviyeleri ve kilo kaybı sürecini olumlu şekilde etkiler. Ancak bu planın birkaç hafta veya ay süreyle uygulanması önerilir. Çok uzun süre devam eden ketojenik diyette en fazla karşılaşılan riskler arasında kanda protein birikimi, böbrek taşı ve karaciğer yağlanması sayılabilir.
Ayrıca temel besinleri yeterli alınmadığı takdirde mineral ve vitamin eksikliğine bağlı çeşitli problemler de ortaya çıkabilir. Bunun için takviye hap kullanımı tercih edilebilir.
Sonuç

Genel olarak bakıldığında ketojenik diyetin, hedef kiloya ulaşma evresinde yardımcı plan olarak uygulanması ve mümkünse uzun süre devam ettirilmemesi gerekir. Bu şekilde uygulanan bir ketojenik diyetin sağlık açısından sayısız faydası bulunur.
Dolayısıyla keto beslenme uygulamasının en fazla birkaç ay ile sınırlandırılması gerekir. İstenirse buna alternatif olarak daha az kısıtlamalı bir beslenme planına geçiş yapılabilir. Yine bu süreçte uzman diyetisyen önerisini takip etmek önem taşır.